Cumhuriyet ve Kadın
Bir devlet yönetim şekli olan Cumhuriyet, ülkemizde Mustafa Kemal Atatürk liderliğinde 29 Ekim 1923 tarihinde ilan edilmiştir. Atatürk’ün Türk Milleti’ne armağanı olan 29 Ekim kadınlar için ayrıca bir hediyedir. Özetle insani olan haklar Cumhuriyet ile birlikte kadınlara verilmiştir diyebiliriz. Bu yüzden liderimize bir kadın ve bir insan olarak ne kadar teşekkür etsek azdır.
Cumhuriyet’in ilanı ile kadınlara sosyal, siyasal ve ekonomik haklar tanındı.
Cumhuriyet’in ilanı ile birlikte kadınlara tanınan sosyal haklar sırasıyla şu şekilde gerçekleşti:
1924 yılında Öğrenim Birliği (Tevhid-I Tedrisat) Kanunu çıkarılarak eğitim laikleştirildi ve kız ve erkek çocuklar eşit haklarla eğitim görmeye başladı. 1926 yılında Türk Medeni Kanunu’nun kabul edilmesi ile birlikte erkeğin çok eşliliği ve tek taraflı boşanmasına ilişkin düzenlemeler kaldırılarak kadınlara boşanma ve velayet hakkı tanındı.
1930 yılında Umumi Hıfzıssıhha Kanunu ile kadın ve çocukların korunmasına ilişkin ilk düzenleme yapıldı. 1933 yılında Kız Teknik Öğretim Müdürlüğü kız çocuklarına mesleki eğitim vermek amacıyla kuruldu. 1989 yılında kadınların kaymakamlık sınavlarına alınacağı, İçişleri Bakanlığı tarafından duyuruldu.
Cumhuriyet’in ilanı ile birlikte kadınlara tanınan siyasal haklar ise sırasıyla şu şekildedir:
1930 yasası ile birlikte kadınlara belediye seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı tanındı. Köy Kanunu’nda değişiklik yapılarak 1933 yılında köylerde muhtar olma ve ihtiyar meclisine seçilme hakları kadınlara verildi.1934 yılında kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanınarak Türkiye bu hakkı kadınlara tanıyan ilk Avrupa ülkesi oldu. Ve 1926 yılında mirasta kız ve erkeklerin eşit hak almaları sağlanması ile Medeni Kanun düzenlendi .
Ve son olarak Cumhuriyet’in ilanı ile birlikte kadınlara tanınan bazı ekonomik haklar ise sırasıyla şu şekildedir:
1936 yılında kadınların çalışma hayatı ile ilgili düzenleme getirilerek kadınlara istediği işte çalışabilme imkanı tanınması sağlandı.
1937 yılında ise Uluslararası Çalışma Örgütü sözleşmesi ile kadınların ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılması yasaklandı.
Kadına bu kadar değer veren bir Cumhuriyet’in evlatları olarak haklarımıza sahip çıkmak boynumuzun borcudur. Zira Atatürkümüz’ün de söylediği gibi "Dünyada her şey kadının eseridir."
"Kadınlarımız için asıl mücadele alanı, asıl zafer kazanılması gereken alan, biçim ve kılıkta başarıdan çok; ışıkla, bilgi ve kültürle, gerçek faziletle süslenip donanmaktır."
Milletimiz güçlü bir millet olmaya azmetmiştir.